Fassenachd

Määnza Schwellkobb

Fassenachd, aach Fasnacht, Faßnachd, Fasching, Karnewal, "die finfd Jåhreszaid" - des is all es selwe, all es glaische: ausm Ladainische: carne vale ("Flääsch ade!") is de Karnewal abglaid. Im Daidsche is des die Nachd voam Faschde, die "Fastnachd". Gfaijad wärd iwwarall - un iwwarall onnaschda.

Schdrooßefaßnachd

Schbaymara Guggemusigg ("Breezlgracha")

Die wärd in alle daidsche Faschingsregione gfaijad: Ab äm "schmudzische Dunnschdich" - Waiwafassenachd - koschdimiad mär sisch un gehd so uf die Gass, um mid de onnan Masge zu faijan. Ofd gäbds Bude wie uf de Kerwe, fasch iwwaral gäbds Schdrooßeausschang. Heejepungd is als de Umzuch, där wo am Sundaach, Roesmoondach orra schmudzisch Dienschdach schdaddfind. Alladings sin dorsch die uusinnisch Sischahaidsufflaache die Koschde so aasch gschdiesche, daß voa allm die gläänare Vaoi sisch des nimmi laischde kenne. In Määnz bedraache die Meakoschde 2013 runde 60 000 €.

In faschd alle Umziesch gäbds Modievwaache, wo Skandale vum ledschde Joa daagschdelld wärrn, in Määnz sin die Schwellköpp tradizionell än feschde Dääl vum Zuch.

Sidzunge

Määnz blaibd Määnz wie's sing un lachd (2005)

Die Sidzunge sin Bienedaabiedunge mid Schbrooch- un Gsangvoadrääsch, dääls monschmal aach mid mea orra weenscha ardisdische Oilaache, die wo ia Wurzle inde Turnvaoi hän. Die bekanndschde Sidzunge waan als die Määnza Prungsidzunge Määnz blaibd Määnz un Määnz wie's singd un lachd, die wo ärschd im Radio un donn aach im Fänseje iwwadrooche worrn sin. Wail awwa dodebai die Polidiga zuviel - noo iane Määnung - ufde Dääz griehd hän, sin die Sidzunge fär die Iwwadraachung ändschärfd worrn, was logischwais viel Zuschaua vagroild hod. Do hod mär se donn zammeglehd zu Määnz blaibd Määnz wei's singd un lachd. Awwa des Niwoo vunde Originaalsidzunge inde Vaoine is nie wirra ärraischd worrn, obwohl SWR un ZDF gezwunge waan, wirra mea Polidig zuzlosse.

Määnza Fassenachd

On Fassenachd wärd in Määnz dorschgfaijad

Die Wurzele vunde Määnza Fassenachd raische bis ins Middlalda zurigg, als die Laid sich an Fassenachd hän iwwa "die do owwe" beklaache gedärfd (es "Rügeräschd" an Fastnachd). Än onnare Impuls waan die Schdrooßetheada inde napoleonisch Zaid, die wo - gschiggd vabaggd - all die Bodschafde unnas Volg gebrung hän, wo voboode waan. Un noo äm Napolion isses donn rischdisch losgonge: geje die "Reschdaurdzion", die Ärnaijarung vun de klääne Audokraade, geje Zensua un Duodez"Schdaade", fär Ainischkaid un Räschd un Fraihaid sin die Laid uf die Gaß gonge, sinse zur Maxbursch geplschad, sinse indi Bidd gschdiesche.

Korporazione hän sich gegrind un ijane Agdiwe in die militärisch Uniforme vum Napolion soi Zaid gschdeggd - was nadialisch fär schdränge Milidärs die schlimmschd-meeschlisch Vaballhoanung waa.

Des is aach die Zaid, wo die ärschde lideradische Schboddrede ufkumme sin, haid is die gschliffne, polidisch-lidderarische Biddered es Kennzaische vunde Määnza Fassenachd: mid dobblaidische Begriffe, mid Begriffe, die wo in gonz onnan Wärda vaschdeggld sin, mid gezielde und dääls uugeweenlische Agzenduierunge wärd Waahaid puur offe ausgschbroche, ned die grebschde Kalaua hen do ian Pladz, sunnan es faine Schbiel midde Schbrooch.

Haubdfigure sin de Prodokolla, där wu im Prodokoll fäschdhäld un kommendiad, was's es Joa iwwa gäwwe hod, de Bode vum Bundesdaach, där wo ausm Nähkäschdsche plaudad, de Till, där wu alle de Narreschbieschl - des is glai schun so än dobbldaidische Begriff! - voahalde duud, wo Polidig un Gsellschafd glaisch kridisiad, un de Bajazz midde Ladeng ("mim Ladärnsche"), die woa braach, fär Lischd in all des zu bringe, des wo die Bolidig gäan im Dungle loßd.

Schwäwisch-Allemannisch Faasned

Hoppenarr vun Deddnang

Allemannisch Faasned is noch bschdimmd vun aale Broisch fär Gaischda zu banne und Hexe danze z'losse. Die Sach, wo mär draache duud, hääße Hääs.

Kölner Karneval

In Kölle rebräsendiad es "Draigschdärn": de Prinz härrschd iwwa soi närrisch Volg, die Jecke, de Buur (Baua) schdehd fär Kambfkrafd un Fraihaid vunde Schdadt, die Jungfraa symbolisiad die Schdadt selwad.

Rio: Sambadänzarinne 2008

Carneval in Rio

In Rio dé Schaneero duud sisch alles um die Sambaschule dreje: Drai Daach hänse Zaid, drai Schdunn fär ä jedi, Aschamiddwoch wärddie Ranglischd bekanndgäwwe.

Wenezianisch Mask

Karneval in Room

Dea Karneval in Room is ääns vunde Modiwe vum Dumas in soim Graf vun Monde Grischdo gewäsd: Do hods minärre effndlische Hierischdung oogfang, donn hods bundes Draiwe ufde Gasse gäwwe. Vum große Karnevals-Umzug (Corso) in de vagangene Johrhunnade, wie-s da Charles Dickens un da Geethe beschriwwe hawwe, is heitzedags nimmi viel iwwarisch.

Karneval in Wänédisch

Dea Karneval in Wänédisch is voa allem dorsch Casanowa bekannd un dorsch die viele Filme un Bischa iwwaren orra minärrem Zammehang midäm. Haid beginnds mim "Englsfluch": än Prominände "schwebd" anärem Schdahlsail vum Cambanile ufde Maakusbladz.