Luitpoldturm

Vun Wikipedia
De Luitpoldturm beim Hermersbercherhof

De Luitpoldturm (aa Luitpoldsturm) is 1909 uffem Giwwel vun äm vun de heschde Berche vum Pälzerwald, nämlich em 610 m hohe Weißeberch[1], im Wesentliche aus Buntsondschdä als Aussichtsturm gebaut wor.

Geschicht un Bau[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Gedenktafel zu Date un Baugeschicht vum Luitpoldturm

Die Idee zum Bau vum Turm is am 29. Mai 1895 uff de Generalversommlung vum „Gräfenschdäner Verschenerungsvaroi“ gebor wor, wo Forschdassessor Auguschd Zwisser aus Läme im Johr 1893 gegrind hat. Ma hat do beschloss, uffem Weißeberch e Aussichtsturm zu errichte, fa dem soi Herschdellung 8.000 bis 10.000 Goldmark vaoschlacht wor sin. Des Geld sollt es Varoinsmitglied Maddin Jächer inwerbe, e Hoimatdichter, wo aa unnerm Pseudonym Fritz Claus bekonnt wor is. Vielleicht war die Idee fa de Turm aa vun ihm selwer. Er hat sich mächtich ins Zeich geleet un schließlich de Pälzerwaldvaroi (PWV) fa soi Ålieche gewinne kenne, der 1902 in Ludwichshafe gegrind wor is. Die Fiehrung vum PWV hat die Koordination vun däm Projekt iwwernumm, hat die Plän vum Architekt Ludwich Ullmonn ausarweide losse un hat es notwendiche Geld hauptsächlich aus Mitgliederbeiträch zusomme kriet. De Nome hat de Kall Albrecht vun Ridder vorgeschlaa, wo domols de Vorsitzende vum PWV war. Nomensgeber war de Prinz Luitpold vun Bayern[2], der sich on de Baukoschde maßgeblich beteilicht hat. On de Siedfassad sieht ma donn aa es Raudewabbe vun de Widdelsbacher näwer em Wabbe mit'em Kurpälzische Leeb.

1908 is donn de Bau ågefong wor, un om 26. September 1909 isser ingeweiht wor.[3] Die Koschde honn sich uf schdigger 23.000 Mark beloff. Wommer ne erschd 2000 gebaut hett, hedder immerhie 256.000 Euro gekoscht[4] De Pälzerwaldvaroi war schun 1911 in de Laach, de Bau gonz abzuzahle.[5]

Geschdaltung (Architektur)[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Aussichtsturm mit Åbau: Blick vun Siede

Der aus behaunem Sondschdä gebaute viereckische Luitpoldturm hat e Freitrepp un e Åbau näwer'm eichentliche Aussichtsturm. Es Bauwerk is insgesamt 34,6 Meter hoch, wobei die Aussichtsplattform 28,5 Meter iwwer Grund leit un uff ihr noch e Treppetirmche mit Dier un Schieferdach druffsitzt.

Luitpoldturm: Åbau

Wommer die Freitrepp nuffgeschdie is, kommt ma in e Treppehaus, des mit mehrere Feschdereffnungen gut beleicht is. No 164 Schdufe erreicht ma die Aussichtsplattform. Uff halwer Heh is e klänner Erker mit Sitzbonk, uf der ma e bissel ausruhe konn. De owwere Bereich vum Turm beschdeht aus äm geräumische Zimmer, wo in de Midde e schmali eiserni Wendeltrepp nuffgeht. Ma kommt dann durch e Eisedier ausem Treppetirmche und schdeht uff de Aussichtsplattform, wo e ungefähr hüfthohi Sondschdäbrischdung umlaaft, die vier Beobachtungsnische hat. Seit 2002 sin uf dere Brischdung in rechelmäßische Abschdänd 12 Plakette ågebrung, die uf interessonte Ziele im nehere un weitere Umfeld hieweise, mitsomt Entfernungsågabe.

Aufenthaltsraum im Åbau vum Luitpoldturms

Unne is der Åbau, wo als Raschdplatz un Schutz vor schlechtem Wedder gedenkt is. Do is aa e schdänerner Disch mit Bänk, e Kamin un e Gedenkdafel mit de wesentliche Date vum Turm un soiner Baugeschicht.

Renovierung un Erhaldung[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Es Gebäude schdeht seit 1993 unner Denkmalschutz un is vun 2000 bis 2001 grundlechend soniert wor. Ma hat die Statik vum Turm vabessre misse un deshalb in de Aussichtsplattform e Schdahlbedondeck ingezo. A die eisern Wendeltrepp un es Dach honn nei gemacht werre misse. Des hat 230.000 Euro gekoscht, also no heitischem Geld fascht nochemol so viel, wie de urschbringlich Turm gekoscht hat. So gesieh, kommer sich fro'e, was e Neibau no heidische Vorschrifte wärklich koschde det. Nodäm alles ferdisch war, is de Turm om 28. Auguschd 2001 in äm Feschdakt widder de Effentlichkeit iwwergäb wor.[6]

Damit in Zukunft die Erhaltung vum Turm sichergeschdellt is, hat sich 2007 de Luitpoldvaroi gegrind. Soi Ziele sin, de „bauliche Zusschdond vum Turm zu erhalte un gegebenefalls zu verbessere“, „jederzeit freier Zugong zum Turm sowie die ungehinnert Fernsicht fa jedermonn zu gewährleischde“ un „die Wertschätzung vum Turms un soim Fernsichterlebnis in de Öffentlichkeit lebendig zu erhalle.“[7]

Lach un Aussicht[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Blick vum Luitpoldturm noh Siede

De Turm schdeht uff de Fläche vun de Gemää Merzalwe midde im Pälzerwald owwe uffem Weißeberch. Vum Hermersbergerhof is de Turm 1,4 Kilomeder entfernt un in 10 bis 20 Gehminudde zu erreiche. Bei gutem Wetter losse sich vun do aus 457 namentlich bekannte Ziele in de Palz, in Bade-Württemberch, em Elsass un em Saarlond identifiziere[8], wobei die auf de Aussichtsplattform ågebrachte 12 Zielplakette die Orientierung erleichtre kenne. Zu siehe sind bei entsprechende Sichtverhältnisse zum Beispiel de Dunnersberch (42 km Entfernung, Sichtchance ca. 42 %), Kalmit (20 km, Sichtchance ca. 82 %,), Donon (96 km, Sichtchance ca. 8 %) un Hornisgrinde (77 km, Sichtchance ca. 14 %).[9] Besonners gut sieht ma die Bursch Gräfeschdää.

Literadur[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Weblinks[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

 Commons: Luitpoldturm – Sammlung vun Bilder, Video un Audiodataie

Änzelnohweise[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

  1. Topographischi Kart vun Bayern 1:25 000. Blatt Merzalwe, Uffnåhm 1912.
  2. Winfried Lang: Herausrachend im Pälzerwald: De Luitpoldturm un soi Panorama. Plöger, Annweiler 2009, S. 71–82
  3. Marianne Teuscher: Liebe uff de erschde Blick. (PDF, 145 KB) Artikel in Die Rhoipalz vum 25. September 2009.
  4. Lang (2009, S. 82) hat de heidisch Bauwert (Basisjohr 2000) mit Hilfe vun äm spezifische Baukoschdeindex uff 256 000 Euro hochgerechent. Er hat sich debei bezoh uff Rolf Brachmann/Peter Holzner/Franz Wilhelm Ross: Ermittlung vum Bauwert vun Gebäude un vum Verkehrswert vun Grundschdicke. 28. Auflage Oppermann Verlach, Hannover 1997
  5. Winfried Lang: Herausrachend im Pälzerwald: De Luitpoldturm un soi Panorama. Plöger, Annweiler 2009, S. 82
  6. Winfried Lang: Herausrachend im Pälzerwald: De Luitpoldturm un soi Panorama. Plöger, Annweiler 2009, S. 84
  7. Luitpoldturmverein e. V.: Satzung. Abgeruf om 3. Oktober 2011
  8. Winfried Lang: Herausrachend im Pälzerwald: De Luitpoldturm un soi Panorama. Plöger, Annweiler 2009, S. 108–121
  9. Winfried Lang: Herausrachend im Pälzerwald: De Luitpoldturm un soi Panorama. Plöger, Annweiler 2009, S. 84–85


49.2526111111117.8256388888889Koordinaten: 49° 15′ 9″ N, 7° 49′ 32″ O