Brasilje

Vun Wikipedia
Flagg vun Brasilje
Laach vun Brasilje in Siedameriga

Brasilje (pordugiesisch: República Federativa do Brasil, Federadivi Republik Brasilje) is en Schdaad im esdlische Siedameriga. Midd iwwer 200 Millione Oiwuhner unn ennere Fläsch vun 8,5 Millione km² is Brasilje sowohl vun de Oiwuhner her als aa vun de Fläsch de greeschde Schdaad in Siedameriga unn nemmd in baide Kadegorie faschd die Hälfd vum Kondinend oi.

Geographie[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Brasilje is in de weschdlische Midd vun Siedameriga geleje unn nemmd 47% vun de Siedameriganische Fläsch oi. Grenze dudd Brasilje an zää Nochbarschdaade, also alle siedameriganische Schdaade außa Chile unn Ecuador. Im Oschde hot Brasilje ä longi Kischdelinie zum Adlåndig. Im Norde dudd Brasilje on Fronzeesisch-Guayana (730 km), Suriname (593 km), Guyana (1.298 km), Venezuela (1.819 km) unn Kolumbje (1.645 km) grenze. Im Weschde grenz Brasilje on Peru (2.995 km) unn Bolivje (3.400 km), unn im Siede on Paraguay (1.290), Argentinje (1.132 km) unn Uruguay (985 km). Midd ennere Grenzläng vun insgsåmd 15.887 km hot Brasilje noch Schina unn Russlond die längschd Grenz.

Demographie[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Edhnisch gsehe is Brasilje gud dorschmischd. In Brasilje werre die Mensche noch in Rasse aigedääld. De greeschde Dääl schdelle die airopäisch-schdämmische Waiße, welle iwwer die Johrhunnerde vor allem aus Pordugal, Schbanje, Idalje unn Daitschlond aigwannderd sinn. Denno folge die Pardo, also die wo aus Mischunge vun alle meglische Rasse endschdonne sinn, maischdens waiß unn schwadds, awwa aa aus Urääwohner unn Asiadde. Schwaddse schdelle die driddgreeschd Grubb unn schdamme vor allem vun aigschlebbde Sklave ab. Kläänere Grubbe sinn die Asiade, wo vor allem vun japanische Immigrande abschdamme unn die Uraiwohner.

Die maischd gebabbelde Schbrooch in Brasilje is die brasiljanisch Variand vum Pordugiesische. Des liechd dodroo, dass Brasilje aus ennere pordugiesische Kolonie hervogånge is. Weeje de viele schbanisch-schbrochische Nochbarlänner werd aa in Brasilje viel Schbanisch gebabbeld. Es gebbd weeje de Kondaggd zwische de Länner unn de Schbrooche aa ä Mischschbrooch, es Portuñol, welles mer weeje em ähnlische Wordschadz sowohl als Pordugiesisch-, als aa als Schbanisch-Babbler gud vaschdeje konn. Die zwettwischdigschd Schbrooch in Brasilje is Daitsch. Ugfähr 1,5 Millione babble des als Mudderschbrooch. Dazu ghert aa des Hinnerpommerische un des Riograndenser Hunsriggisch.

De greeschd Religion is die reemisch-kadolisch Konfession, wail die pordugiesische Kolonischde frieher do missionierd hewwe unn die maischde Aiwannerer aus kadolische Länner kumme. Haid sinn ner noch zwää Driddl kadolisch, wail sisch immer Mensche prodesdandische Klääkärsche õõschließe (edwa 22%).

Vadäälung vun de Bvelgarung[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Die Bvelgarung in Brasilje is uuglaischmäßisch iwwers Lond vadääld. De Siedoschde unn Nordoschde sinn nedd ner die hischdorisch äldschde Dääl vun Brasilje, sonnern aa die Oiwuhnerschdärgschde unn hawwe aa die hegschd Bevelgarungsdischd. Die zwää Regione mache ner 30% vun de brasiljånische Fläsch aus, do leewe awwa 70% vun de Brasiljåner. De Siede, Middlweschde unn Norde sinn erschd daitlisch schbäda erschlosse worre, do leewe viel wennischa Lait. Im Norde unn Middlweschde, also uff 2/3 vun de brasiljånisch Fläsch leewe dodemid ner 14% vun de Brasiljåner.[1]

Bvelgarungsendwigglung[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Tabellarisch dargschdelld is die Endwigglung vun de Bvelagrung in Brasilje, M dudd fer Millione schdehe:

Johr 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2017
Oiwuhner[2] 72,76 M 96,08 M 121,7 M 149,7 M 174,4 M 194,9 M 208,4 M

Kwällä[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Said vum Auswärdische Åmd iwwer Brasilje

Weblings[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Äänzlnoowääs[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

  1. https://web.archive.org/web/20150216042650/http://liportal.giz.de/brasilien/ueberblick
  2. http://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL