Unnaschied vunde Gschischde vun "Metz"
k r2.7.1) (Bot: Aigfiecht: be-x-old:Мэц |
k r2.7.2) (Bot: Aigfiecht: br:Metz |
||
Zail 71: | Zail 71: | ||
[[bg:Мец]] |
[[bg:Мец]] |
||
[[bo:མེ་ཊི་ཛི།]] |
[[bo:མེ་ཊི་ཛི།]] |
||
[[br:Metz]] |
|||
[[ca:Metz]] |
[[ca:Metz]] |
||
[[ceb:Metz]] |
[[ceb:Metz]] |
Iwwa'awaidung vun 02:31, 4. Jul 2012
Metz | ||
---|---|---|
Wappe | Karde | |
| ||
Basisdate | ||
Staat | Frongraisch | |
Region | Lothrìnge | |
Département | Moselle | |
Arrondissement | Metz-Ville | |
Kanton | Metz Ville-1, Metz Ville-2, Metz Ville-3, Metz Ville-4 | |
Kommunalverband | Metz Métropole | |
Geographische Lage: | 49° 8′ 0″ N 6° 10′ 0″ O | |
Höhe | 184 m (162 m–256 m) | |
Oiwohner | 122.838 (2.008) | |
Fläche | 41.94 km² | |
Postleitzahl | 57000 | |
INSEE-Code | 57463 | |
Internetauftritt: |
Meds (fronzeesisch [mɛs] bzw. [mɛːs], ald un daitsch [mɛts]) ìsch e Schdadt im Nordosde vun Frongraisch, un Haubdschdadt vum Département Moselle und Haubdord vunde Region Lodhringe. Zum Arrondissement Metz-Ville im Département Moselle gheren de Kanton Metz Ville-1, Metz Ville-2, Metz Ville-3 un Metz Ville-4.
Gschichd
Des gonz Egg is said iwwa 5000 Joa besiedeld, Cäsaa hode Kelde des Schädl abgenumm un wails on äänäre wischdich Graizung gleje hod, isses ää vunde greeschd Schdädt vun Gallie worrn. Mid schlabbe 40 000 Inwohna hods im zwädde Jh. sogaa die schbäda Haubdschdad,´sellemols Ludezia gehäße, logga iwwarund. Genennd hod mär dän sellemols "Geddabärch" gehäßene Ord jezad "Mediomatricum" noo däm Käldeschdamm - im hoe Middlalda "Mettis". Haid isses Meds odda Metz.
Im 4. Jh soll Mediomatricum soin ärschde Bischof griehd hän - gonz sischa isses awwa ned, sischa is när, doß 451 de Attila die Schdadt zärschdead hod.
Meddis waa de Schdammsidz vunde Karolinga - viel vunde Vawande - aach ängari - vum Scharlemanje waan un sinn dord begrawe. Bai de Raichsdailunge is Meddis donn ärschd 843 zum Lotharii Regnum un 870 zum Oschdfrongeraisch kumme. 1189 hod sisch die Schdadt vun iam Bischof uuabhängisch gemächd. Es Bischdum blieb uuvaännad baim Ärzbischdum Dria un Meddis is ä fraii Raichsschdadt worrn. Es hod sich sogaa die gonz Umgewung oivalaiwd als Pays Messin un des hods aach geje die ldhringsche Heazeesch halde gekennd. Ärschd wie im Vertrag von Chambord - rischdicha: im Verrad von Chambord - die brodesdandisch Färschde um de Moriz vun Saxe räschds- un gsädzwidrisch inärem hoch- un londesvaräderische Agd fär viel Geld äm fronzeesische Keenisch Hainrisch II. es Raichsvikariad iwwa via lodhringsche Schdädte zugsichad hän, is Meds zu Frongraisch kumme.
Vorhea waa Meds ä Schdadt vun Kleeschda un Handl, denoo när nuch ä Garnison un Feschdung unde Dreh- un Angelpungd fär all die viele fronzeesische Raubziech in die Palz. - Nadierlisch waa es Raichsvikariad kään Besidztiddl, awwa die hoe Härrn hen jo imma ia Gründe, Ausrädde, iwwa die än jede Dorfbolizisd lachje dääd, awwa bai däm hochherrschafdliche Diwesgsindel schdehd än jeda Aff schdramm. Un nadialisch is där Raub im Wesdfählische Friede bschdädichd worrn. De Vauban hod Meds donn befesdichd un als Fesdung ausgebaud.
Ärschd 1870 is Meds wirra noo Daitschlond kumme un noch haid ärinnan viel scheene Baude aus de Grindazaid an den naialische Uffschwung, dän wu die Schdadt genumm hod als Vawaldungsidz vum naiie Bezirg Lodhringe im Reichslond Elsaß-Lodhringe (Haubdschdadt waa Strooßbursch).
Nadialisch hodde Willem II. des wirra vaschärzd, noom Digdad vun Versailles sin die Fronzose wieda vorgeriggd 1940 - 44 gabs noch ä korzes daitsches Zwischeschbiel un saiddäm is Meds wirra fronzeesisch. 1961 hod Meds mid Borny, Magny und Vallières-lès-Metz fusioniad un is dorch die Moselkanalisierung ande Rhoi-Vakeha õgschlosse.
Am 1. JJenna 2007 hod Meds 123.580 Inwohna ghed.
Verwaltung
De Biachamääschta vun Metz isch de Dominique Gros. Metz gheat zum Kommunalvaband Metz Métropole.
Bevelkerungsentwicklung
Johr | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2008 |
Aiwohner | 107.537 | 111.869 | 114.232 | 119.594 | 123.776 | 122.838 |
Dialekt
De draditionell Dialekt (Patois) vun Metz gheat zum Lorrain.