Unnaschied vunde Gschischde vun "Wort:Alde Pälza Wärda"

Vun Wikipedia
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Imbericle (Dischbediere | Baidräsch)
k Link zu Schbaija, Grumbier, Abfall, Sau oigfiicht
Imbericle (Dischbediere | Baidräsch)
k Link zu Schbaija oigfiicht, Kinawache zu Kinnawaache veräännert (Kinawache hört sich wie hochdaitsch Chinawache oo)
Zail 32: Zail 32:


=== K ===
=== K ===
* '''Kinaschees''' hod ma frija zuäm Kinawache g'sachd.
* '''Kinnaschees''' hod ma frija zuäm Kinnawaache g'sachd.
* '''Knodlkärschl''' wa frija än selbschdg'machde kleene Karre, midemma Perdeebl g'someld hod unse doan in soim Gaade zum Dinge g'numme hod.
* '''Knodlkärschl''' wa frija än selbschdg'machde kleene Karre, midemma Perdeebl g'someld hod unse doan in soim Gaade zum Dinge g'numme hod.
* '''Kribbl''' hod ma in Schbaija vorm [[Zwädda Wäldgriech]] va ä hoandvoll Brezlkimml g'sachd, wu ma fa än Penning hod kaafe kenne.
* '''Kribbl''' hod ma in [[Schbaija]] vorm [[Zwädda Wäldgriech]] va ä hoandvoll Brezlkimml g'sachd, wu ma fa än Penning hod kaafe kenne.


=== L ===
=== L ===

Iwwa'awaidung vun 16:12, 27. Mäa 2013

Die Alde Pälza Wärda isch ä Soamlung vun Pälza Wärda oda Bedaidunge, wu haid nemme b'nuzd weren un blos noch die alde Laid kennen.

Wärda

A

  • Anduddel die gebds beim Metzjer, manche san a Medworschd.
  • Abord dord werd de unediche "Balaschd" hingebrung.

B

  • Boddschamba hod ma in da Palz, in gånz Sieddaitschlånd (in Bayan: Bottschamperl) un im Moslfränggische (Pottschamber) zuäm Nachdtobf g'sachd. Des kummt vum fronzesische Pot de Chambre (gschbroche: [podˈʃãbr], wärldlisch "Zimmerhaffe", "Schdubbedibbe").

D

  • Drigger(che) e Kinnerwan fa e schun e bis´che greßeres Kind

F

  • Flaud das is de Ausdrugg far e liderlich Weibsbild.

G

  • en Graddl hawe hodma frija in Schbaija g'sachd, woan ehm ä Laus iwa die Lewa g'loffe isch ( dea hod wida soin/en Graddl, was hoschdn jedz wida fa en Graddl)
  • Gridzisch hawen frija Abfell vum Salad un G'mies, voa allem vun Grumbeere k'hese, wuma on Sai vafiddad hod.
  • Googsgawwell domed had ma frieher de Googs un die Koole in de Keller geschebbd.

H

  • De Hawe nemmd ma om se koche, zum Beisbiel fa Hawedambnudele
  • Di Hadlbeerschees waa in Zigglhause un da Glashitt da Poschbus wu dursch de Wald un di Haddlbeer noch Wilhelmsfeld gfahre is.
  • Hasefedd hodma frija de Kinna uff a Wund g'schmiad.
  • Hellbeerebähnl is en alder Nåme färs Guggugsbähnl, wu dursch di Hellebeer im Elmschdääner Dal fährt.
  • Hoanddadsch hod ma fija zu de Schdroof g'sachd, wu die Learain midm Roaschdegge de Kinna uff die Hond gewe hod.

J

  • Jochnachel denne had ma friher beim Zuchgescherr gebrauchd. Die Inwohner von Ehnedd bei Humborch werre als Ehnedder Jochnächel bezeichned, desweh gebds dord a immer es Jochnachelfeschd.

K

  • Kinnaschees hod ma frija zuäm Kinnawaache g'sachd.
  • Knodlkärschl wa frija än selbschdg'machde kleene Karre, midemma Perdeebl g'someld hod unse doan in soim Gaade zum Dinge g'numme hod.
  • Kribbl hod ma in Schbaija vorm Zwädda Wäldgriech va ä hoandvoll Brezlkimml g'sachd, wu ma fa än Penning hod kaafe kenne.

L

  • Leedakerschl hodma frija in Schbaija zum kleene Karre g'sachd, wu Schbrosse on de Said g'kabd hod.

M

  • Maagdschees hod ma frija zuäm g'flochdene Karre g'sachd, midem Baure ia Frischd uffde Wochemaagd g'brochd hawen.
  • Märwes´che e aldes Word fa Kaffeeschdiggche, die Ausschproch laud Märwes-che - es sch werd also ausenanner geriß. Uff Deitsch dät das Mürbes´chen ore Mürbeteilchen häße.

Q

  • Qnobldihobel ums Qwadrad hodma frija in Schbaija zum Vaschdeck schbiele g'sachd.

S

  • schasse kimmd vum fronzeesische chassee un määnd nadialisch jache.
  • Schadde hod gaanix midde Sun su due, sunnan när mim fronzeesische Jardin, hääßd also Gadde, määnd awwa nedde Mõõ (weda als Kärl, noch als Fluß) ("Schõõ, schassemol de Giggl ausm Schadde!" - "Hãnnes, jachämol die Hingl ausm Gadde")
  • Schdoblagga wa bis in die sog'nondi Schleschdi Zaid nochm Zwädda Wäldgriech än Agga, wuma abg'ernded g'habd hod.
  • Schdoble hod ma g'sachd, woma im Schdoblagga noch iwrisch g'bliwene Aggafrichd g'suchd hod.
  • Schdrighubsls hod ma frija mol in Schbaija fas Seelhibfe g'sachd, awa bloos wens Seel a Holzgriff g'habd hod.
  • Schees hot ma in da Kurpalz zum Poschbus gsaat (urschbringlisch zuare Kutsch).
  • Schneebelsche gugschd bai Grumbeagneb.
  • Schugge hod ma frija mol in Schbaija fa Werfe oda Schmaiße g'sachd. In de Kurpalz wer's haid noch a fa (å)schdoße oda (õõ)schubbse b'nudzd.[1] Als Subschdandiv Schub oda Schdoß, z.B. "en Schdoß Wassa".

T

  • Tuwak e aldes Schimbfword, do heesds dann ofd: Du Tuwak! Manchmo schwezd ma a vun Ano Tuwak was soviel heese soll wie vor langer, langer Zeid, im Sinn vun vealded, nimmie Zeidgemäß.
    Inde Voddapalz wärd des aach weadnaidraal benudzd, also när ääfach voa aasch, aach langa Zaid orra aach ääfach wann genau wäs ich ned, is awwa aach ned wischdich. Grad so is's mid 'präzisare' Õõgawe: fär iaschndwånn im 20. Joahunnad seed mär donn 19tuwag.
    In Rhoihesse ännad sisch des "w" dääls zu "b".

W

  • Ä Weschkich hods frija in de maischde Haisa gewe, wuma die Wesch vun Hoand g'kochd und g'wesche hod.
  • De Weschkesl hods in de Weschkisch fas koche vun de Wesch gewe.

Änzlnochwes

  1. Schugge im Pälsa Werdabuch