Draiegg

Draiegg mit sainre Egge, Saide unn Wingl sowie Umkrais, Inkrais unn em Deel vin saim Ankrais
in de iwlische Form bschrifd

Ä Draiegg (ladainisch: triangulum) is ä Poligon unn ä geometrischi, zweedimensionali Figur. Innahalb vun de euklidisch Geometrie isses Draiegg die ääfagschd Figur in änre Fläch, die vun grade Linje begrenzd werd. Sai Begrenzungslinje werre als Saide bezaischnd. In saim Innere schbanne sisch drai Wingl, die sogenannde Innewingl. Die Schaidl vun denne Wingl bezaischnd mer als Eggpungde vum Draiegg. Die Summ vun denne Wingl is 180°.

In de Drigonomedrie, em Deelgebied vun de Maddemadig, schbiele die Draiegg ä wesndlischie Roll.

Aideelung

Die Draiegg kammer nooch sainre Säideläng odda nooch sainre Winglscher aideele:

noch Säideläng:

• glaischsaidischs Draiegg, wann die drai Saide glaisch long sinn.
• glaischschenglischs Draiegg, wann minneschdns zwee Saide glaisch long sinn.
• ureschlmäßigs Draiegg, wann jedi Said ä annerie Läng hot.

noch Wingl:

• schbitzwinglischs Draiegg, wann jeda Wingl klääner wie 90° is.
• reschdwiglischs Draiegg, wann äner vun de Wingl genau 90° is.
• schdumbfwinglischs Draiegg, wann äner vun de Wingl greeßa wie 90° is

Die schbitz- unn schdumbfwinglisch Draiegg werre aa unnerm Begriw schiefwinglischs Draiegg zammegfassd.

Konschdrugzion

Fer ä Draiegg zu konschdruiere, braach mär genau drai Oogaawe. Des kenne also ää Said un zwää Wingl orra zwää Saide un ään Wingl soi orra drai Saide. Onaschda gehds ned. Alles onnaschde, des wo gehd, duud gnaugnumme als när uf ää vun dänne drai Kombinadzione zuriggfihre. Wonn also ääna sähd, es dääd schun longe, wonna när ään äänzische Pund wißd, nämlisch de Middlpungd, don kännd ma sofoad ä glaischsaidisch Draiegg konschdruiere, wo mid sainere Schbidz uf änare Grade schdeje dääd, donn schdimmd des zwaa, is awwa drodzdäm Kabbes: im Glaischsaidische Draiegg sin all Saide glaisch long un alle Innewingl glaisch groß, also 60°, des womma wääß, longs nadialisch, womma när noch zwää Oogawe griehd, nämlisch ään Pungd, vun däm wo mer ausgeje konn, un die Läng vun änarre signifikannde Schdregg. In däm Fall also fälld mär es Lod vum Middlpungd uf die Grad g un nämmd des fär än Krais um M. Vum Schniddpungd C midde Grade mißd mär ä Schdregg uf g ab, äämol räschds (c₁) un äämol lings (c₂), un konschdruiad dodemid än Glaischsaidisch Draiegg iwwa c: um A" un B" mid c=c₁+c₂ an Kreis - unde Schniddpungd S duud des Glaischsaidische Draiegg vavollschdännsche. Des duud mär umklabbe orra um 180° dreje, donn schdehds in C uf g uf de Schbidz. Jezad wädds noch vagläänad, doßs inde Krais enoi baßd: Mär vabindt A mid B.

Womma des mol onnaschd bedrachde duud, donn hämma vun Oofang oo gewißd, doß alle Saide glai sin. Un die Läng vun dänne Saide hod sich aus de Greeß vum Umgraiß ärgäwwe, also aus dem Abschdond, den wo M vun g hod.

So orra ähnlisch losse sisch alle Draieggskonschdrugzione uff die drai Wariande zuriggfiare.