Gschichd

Vun Wikipedia

Gschichd is ääna vun de drai Grunpaila vun de Wisseschafd:

Philosophie & Theologie sins ärschd, Physik un ia Newefächa, also die Nadurwisseschafde, es zwäd un Gschsichd is es dridd Schdandbää. All die annern Wisseschafded sin Dailgebiede vun denne drai orra iwwagraifend iwwa Dailgebiede vun mea wie äm Paila.

In dänne drai Paila schdegd alles drin: es Lewe, die Nadur un wie sisch alles endwiggld hod. Die Gschichd leades ledschdere. Desdeweje konns aach kää Hischdorika gäwwe, dea wu alles erforsche kunn: fär die gonz alde Sache wie de Uaknall braach mär Subnugleaphysika, die wu daß erausgrie, wie daß des sellemols gewesd is, wie unsan Härgod de Schdaadschuß gäwwe hod.

Fär denóo braach mär Aschdronome, die wu erausgrie, wie sisch donn där gonze Kladderadadsch waira endwiggld hod bis zur endschdehung vun unsam Sunnesyschdem unde Ead.

Donn brache mär die Geoloche, fär zu erschrsche, wie daß unsan Planed wisch endwiggld hod - un des gehd schun diregd in die Geographie iwwa.

Donn braache mär Aarscheolooche fär auszubuddle, was unsan Voa-voa-äldere sellemols fódgschmisse hän.

Un don, gonz am End, kumme die aischndlische Hischdorika, die wu ärschdemol in gruße Ziesche all des lärne, was die annärn erausgfunne hen un sisch donn mid all däm bschäfdische, was Uffgschriwwe worn is. Wannse guud sin, kennese des aach nuch differenziere nóóm Zweck un de Óósischde vun sellemols un so reladiwiere, daß ebbes Brauchbares erauskimmd.

Gschischd tut mer all des nenne, was emol gewet is. Mer kann domit awwer aa die ganz Entwicklung vun uns Mensche määne, dennedowegge tut mer aa vun Menschheidsgschischd (stadd Nadurgschischd) spreche. Wisseschaftler, die sisch mit Gschischd befasse, tut mer Historiker nenne.

Gschischd derf mer net verwechsle mit Gschischde, des sinn Sache, die mer verzählt kriegt.

Weblinks[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Commons Commons: Geschichde — Waitere Mulitimediadataie zum Artikel