Burch Tanschdä

Vun Wikipedia
(Nochgschiggd worre vun Burch Tanschdä)


Burch Tanschdä
Die Dåhner Burchegrupp
Die Dåhner Burchegrupp

Die Dåhner Burchegrupp

Entstehungszait: Zwische 1100 un 1127
Burchetyp: Felseburch
Erhaltungszustann: Ruin
Ort: Dåhn
Geografische Lach 49° 9′ 1″ N, 7° 48′ 9″ O49.1502777777787.8025323Koordinaten: 49° 9′ 1″ N, 7° 48′ 9″ O
Heh:

323 m ü. NHN

Burch Tanschdä (Rheinland-Pfalz)
Burch Tanschdä (Rheinland-Pfalz)
Burch Tanschdä
Burch Tanschdä
Blick vun Tanschdä iwwer Grafedåhn noh Altdåhn
Åsicht vun Siede, Schdondort Unnerburch
Zischdern im westliche Burchfelse

Die Burch Tanschdä leit im siedliche Pälzerwald, em deitsche Däl vum Wasgau, knapp 1 km eschdlich vun de rhoilond-pälzisch Kläschdadt Dåhn.

Laach[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Die Felseburch gehert zur Dåhner Burchegrupp, wo aa noch die Burche Altdåhn un Grafedåhn dezu zehle. Die drei Burche sin zwar nät gleichzeitig, awwer direkt näwernonner uff äm Berchrigge gebaut wor. So ähnlich is des z. B. aa in de Vogese, im owwere Elsass bei de drei Burche vun Hussere zu finne.

Geschicht[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Vun alle drei Burche vun de Grupp is Tanschdä die ältschd. Ausgrawunge hon ergäbb, das uff de Felse schun im friehe Middelalder was gebaut war. Des vawunnerd aa nät weiders, weil domols schun unne im Daal e Heer- un Kaufmonnsschtroß dorchgong is. Heit is do die Bundesschtroß 427. Die Nåmensähnlichkeit mit de Schdadt Dåhn und em Adelsgeschleicht vun Dåhn leit uff de Hond, wom'mer aa nät so genau wäs, was'es bedeit und was zuerschd so gehäß hat.

E Urkund vun 1127 nennt e Anshelmus de Tannicka als Besitzer odder Verwalder. Deshalb vermut'ma, dass die Burch Åfong fum 12. Johrhunnerd gebaut wor is. 1189 werd in ennrer Urkund vum Kaiser Friedrich Barbarossa e gewisser Hoinrich vun de Than erwähnt. Die Burch wer domols e unmittelbares Reichslehe gewässt. Dodeno werre noch Ulrich vun Dåhn un Konrad vun Dåhn als Reichsministeriale genennt. Seit 1328 is die Burch Lehe vun de Bischeef vun Schbeyer. Bis 1464 geht's mit de Besitzer laufend hi un her, so dass ma ånämme derf, dass es Lehe domols noch nät erblich war.

1512 hat de Friedrich vun Dåhn die Burch kaaf. Weil er mit'em Fronz vun Sickinge verbind war, hat er mit ihm zusomme gä'e die siedweschtdeitsche Reichsfirschde gekämpft. Der is awwer 1523 unnerlä un geschdorb, un so is aa Tanschdä in die Hond vun de Siecher gefall. Die Truppe vum Erzbischof vun Trier honn die Burch bis 1544 besetzt gehall. Dodeno war se arisch kabudd, un ab 1585 hat känner mä do gewòhnt. 1689, om Åfong vum Pälzische Erbfolgekriech, honn die Fronzose de Reschd aa noch kabudd gemacht.

Ålach[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Die Burch Tanschdä leit uf de beide westliche Burchfelse vun de Dåhner Burchegrupp. Die ware frieher mit ännrer Brick vabunn. Uff de Felse sin moderne Brischdungsmaure, die eher willkierlich gesetzt wor sin un kä richdischer Indruck vun de ehemalische Burchgebäude vermiddle. De Weschdfelse war onschoins mit so was wie Wohntirm bebaut, die sich on de Felse ågelehnt honn. Des konn ma on Balkelecher abläse, on Abarweidunge im Felse un ännrer große Zischdern, wo ma Wasser vun de Dächer drin gesommelt hat.

Die siedlich defu leiend unnerburch hat noch originales Mauerwerk, awwer des schtommt aus'em 15. Johrhunnert. Do drin hat ma Reschde vun ännrer Schmied un vun äm Schmelzofe gefunn.

Literatur[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

  • Stefan Grathoff: Die Dahner Burgen. Alt-Dahn – Grafendahn – Tanstein. Fiehrungsheft 21. Edition Burche Schlesser, Altertiemer Rhoilond Palz. Schnell un Steiner, Regensburch 2003. ISBN 3-7954-1461-X
  • Walter Herrmann: Auf rotem Fels. Ein Führer zu den schönsten Burgen der Pfalz und des elsässischen Wasgau. DRW-Verl. Weinbrenner, Braun, Karlsruh 2004, ISBN 3-7650-8286-4
  • Elena Rey: Burgenführer Pfalz. Superior, Lautre 2003, ISBN 3-936216-15-0
  • Günter Stein: Burgen und Schlösser in der Pfalz. Ein Handbuch. Weidlich, Frankfurt 1976, ISBN 3-8035-8356-X
  • Alexander Thon, Peter Pohlit: Grafendahn. In: Jürgen Keddigkeit (Hrsg.): Pfälzisches Burgenlexikon. Beiträge zur pfälzischen Geschichte Bd. 12/2, Institut fa Pälzischi Geschicht un Volkskund, Lautre 2002, S. 213-223, ISBN 3-927754-48-X
  • Alexander Thon (Hrsg.): ...wie eine gebannte, unnahbare Zauberburg. Burgen in der Südpfalz. 2., verb. Aufl. Schnell + Steiner, Regensburch 2005, S. 18-25, ISBN 3-7954-1570-5

Weblinks[Schaffe | Om Gwelltegschd schaffe]

Commons Commons: Dåhner Burchegrupp — Waitere Mulitimediadataie zum Artikel