Lugsebursch

Lugsebursch (dt. Luxemburg, frz. Luxembourg, lux. Lëtzebuerg), amdlisch Groussherzogtum Lëtzebuerg is än klääne Schdaad in Weschdairopa. Ä bissel mehr wie ä halwi Million Lait wohne in Lugsebursch unn es hot e Fläch vun 2.586 km². Die drai offizielle Amtsschbrooche vun Lugsebursch sin Daitsch, Franzeesisch, und Lugseburgisch, was die offizjell Nazjonalschbrooch is. Die Haubdschdadt dud so heeße wie des Lond, alao aa Lugsebursch. Ingedäält isses in drai Dischdrigde mit 12 Kantone.

Regierungsscheff vun Lugsebursch is de Xavier Bettel, des Schdaadsowwahaubd is de Grossherzog Henri.

Lugseburscha Währung isde Euro.

Geografie

Nachbarschdaade vun Lugsebursch sinn im Uhrzaigersinn im Norde beginnend: Belgje midd 148 Kilomeder Grenz, Daitschlond midd 138 Kilomeder Grenz unn Frongraisch midd 73 Kilomeder Grenz. Insgsamd hot Lugsebursch demid ä Grenzläng vun 359 Kilomeder.^[1] Die greegschd Schdadt in Lond is mid faschd 100.000 Oiwohna die Haubdschdadt Lugsebursch.

Lugsebursch dudd sisch in zwee Haubsregione unnerdääle, Es Ösling unn es Guttland. Es Ösling im Norde is Dääl vun de Ardenne unn grenzd an die Aiffel, Selle Bewaldede Reschion dudd uugfähr en Driddl vum Lond ainemme. Do lischd aa die heggschd Erheewung vun Lugsebursch, de Wilwerdange midd 560 Meder. Es Ösling hot en bissl raueres Klima als de Reschd vum Lond. Es Guttland nimmd de Siede unn die Midd vun Lugsebursch ai unn dodemid zwee Driddl vum Lond. Charaggderisdisch sinn die offene Londschafde unn Wälder. Es Guttland dudd sisch noomol in seggs kläänere regione unnerdääle. Zum ääne wär do es Sondschdää-Bladoo, wo aa schääne Wälder zu finne sinn unn die Haubdschdadt Lugsebursch lieje dudd. Flachlänner sinn die waidvabraidedschde unn tybischsde Londschafde im Guttland, zwee Driddl devuu werre londwärdschafdlisch genudzd. Es Moseltal isses beaidruggendschde Dal in Lugsebursch, schun allää weeje de Greß unn de Vielfald vun de nadur. Es is eens vun de Haubdturischdemagnede in Lugsebursch, haubdsäschlisch weeje em Woibau. Die Klää Schwaiz odda es Müllerthal liechd im Norde vum Moseltal an de Grenz zu Daitschlond. DieRode Länner lieje im Siede vun Lugsebursch. Dorsch de Tajebau hot sisch ä rodi Londschafd herausgebilded. Es Siwwe-Bursche-Dal is en 24 Kilomeder longes Gebied, wo die Bursche vun Mersch, Schönfels, , Hollenfels, die zwee bursche vun Ansembourg unn die Bursche vun Septfontaines unn Koerich lieje.

Die greeschde Fliss in Lugsebursch sinn Mosel, Sûre, Our and Alzette. Dorsch die Schdadt Lugsebursch fließd die Pétrusse.^[2]

Klima

Lugsebursch liehd im Iwwergongsgebied vum maridime unnem kondinendale Klima. De maridime Oifluss kummt vum Adlåndig unn de Weschdwinde unn bringd geringe Temberadurschwangunge unn en faischde Winder, sowie viel Niedaschlaach. De kondinandale Oifluss bringd monschmol schdrenge Winder. Dodorsch konns im Januar unn Februar rischdisch kald werre, bis zu -16°C. Im Summer konns rischdisch haiß werre im Juli unn Auguschd kledderds Thermomeder donn monschmol iwwer 30°C. De Norde tendierd zu ä bissl faischderes Klima unn niedrischere Temberadure. De Temberadurunnerschied zwisch Sied unn Nord dudd 2 Kelvin bedraache. Die Dorschschniddstemberadure schwange zwische 0°C im Januar unn 17°C im Juli.^[3]

Gschischd

De Nååme Lucilinburhuc ("Klääni Bursch") dudds erschde Mol ums Johr 963 in ennere Schengungsurkund uffdauche. Noch derre Urkund hot de Graf Siegfried die Abdai Sångd Maximin erworbe, welle iwwerm Tal vun de Alzette geleje is .^[4] Lugsebursch als territorials Ferschdedum is ä Schebbung vum Siegfried saine Noofahre. So hot de Conrad I. als erschda de Diddl comes de Luccelemburc õõgenumme. Die Bursch Kucilinburhuc is de Angelpungd vun territoriale Erwaidarunge im 11., 12. unn 13. Johrhunnerd worre, die Expansion is dorsch Hairad, Londkaaf, lehe unn vor alle Krieg dorschgfiehrd worre. Uugeachded vun de schwerwiegende Niederlaache ware die Grafe vun Lugsebursch im Große unn Gonze erfolgreich im Kriesch. Lugsebursch hot sisch dodemid am End vum 13. Johrhunnerd uff en Gebied zwische de Meuse unn de Mosel aschdreggd.^[5]

Websaide

[1] - Es offizjelle Webbordal vun Lugsebursch

Äänzlnoowääs

[1] ttps://web.archive.org/web/20130124023029/http://www.luxembourg.public.lu/en/luxembourg-glance/facts-figures/index.html

[2] ttps://web.archive.org/web/20130921070426/http://www.luxembourg.public.lu/en/luxembourg-glance/geography-climate/geography/index.html

[3] ttps://web.archive.org/web/20130921054032/http://www.luxembourg.public.lu/en/luxembourg-glance/geography-climate/climate/index.html

[4] ttp://www.luxembourg.public.lu/fr/politique/histoire/histoire-mots/origines/index.html

[5] ttps://web.archive.org/web/20120202013230/http://www.gouvernement.lu/publications/luxembourg/apropos_histoire/ap_histoire_2008_EN.pdf

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]